Borelioza to choroba przenoszona przez kleszcze, która może dotknąć nie tylko ludzi, ale również nasze czworonogi. Psy są szczególnie narażone na kontakt z tymi pajęczakami podczas spacerów w trawie, krzakach czy lesie. Wczesne rozpoznanie objawów boreliozy u psa może znacząco wpłynąć na skuteczność leczenia i zapobiec poważnym powikłaniom. W tym artykule przyjrzymy się pierwszym sygnałom ostrzegawczym, które mogą wskazywać na zakażenie boreliozą u naszego pupila.
Czym jest borelioza u psów?
Borelioza, znana również jako choroba z Lyme, jest wywoływana przez bakterie z rodzaju Borrelia, przenoszone przez kleszcze. Gdy zakażony kleszcz przyczepi się do psa i pozostanie na jego skórze przez co najmniej 24-48 godzin, bakterie mogą przedostać się do organizmu zwierzęcia.
Borelioza u psów to choroba wieloukładowa, która może dotknąć stawy, nerki, serce oraz układ nerwowy zwierzęcia.
W przeciwieństwie do ludzi, u których charakterystycznym objawem jest rumień wędrujący, psy nie rozwijają tego typu zmian skórnych. Dlatego rozpoznanie choroby we wczesnym stadium bywa trudniejsze i wymaga szczególnej czujności ze strony właściciela.
Pierwsze objawy boreliozy u psa
Objawy boreliozy u psów mogą pojawić się od 2 do 5 miesięcy po ukąszeniu przez zakażonego kleszcza. Pierwsze sygnały są często subtelne i mogą być mylone z innymi schorzeniami. Oto najczęstsze wczesne objawy:
Gorączka i osłabienie
Jednym z pierwszych sygnałów boreliozy u psa jest podwyższona temperatura ciała. Normalna temperatura u psów wynosi od 38,0 do 39,0°C. Jeśli zauważysz, że twój pupil jest cieplejszy niż zwykle, warto zmierzyć mu temperaturę. Gorączce często towarzyszy ogólne osłabienie, apatia i zmniejszony apetyt. Pies może być mniej chętny do zabawy i spacerów, a także szukać chłodniejszych miejsc do odpoczynku.
Kulawizna i ból stawów
Zapalenie stawów to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów boreliozy u psów. Możesz zauważyć, że twój pies:
- Nagle zaczyna kuleć, często zmieniając bolesną kończynę
- Ma opuchnięte, ciepłe stawy
- Reaguje bólem na dotyk w okolicy stawów
- Ma trudności z wstawaniem lub wchodzeniem po schodach
- Porusza się sztywno, szczególnie po odpoczynku
Charakterystyczne dla boreliozy jest to, że kulawizna może „wędrować” – jednego dnia pies może kuleć na przednią łapę, a następnego na tylną. Ta zmienność objawów jest istotną wskazówką diagnostyczną dla lekarza weterynarii.
Powiększone węzły chłonne
Infekcja bakteryjna powoduje reakcję układu odpornościowego, co może prowadzić do powiększenia węzłów chłonnych. Szczególnie wyczuwalne mogą być węzły podżuchwowe, pachowe i pachwinowe. Powiększone węzły są zazwyczaj bezbolesne, ale wyraźnie wyczuwalne pod skórą. Podczas głaskania psa możesz wyczuć je jako małe, twarde guzki pod skórą.
Zmiany w zachowaniu
Psy cierpiące na boreliozę często wykazują subtelne zmiany w zachowaniu, które mogą być pierwszym sygnałem choroby:
- Zwiększona drażliwość lub niechęć do dotykania
- Niechęć do ruchu i aktywności fizycznej
- Nadmierna senność i apatia
- Utrata zainteresowania normalną aktywnością i zabawkami
- Zmniejszony apetyt lub całkowita odmowa jedzenia
Zaawansowane objawy boreliozy
Jeśli choroba nie zostanie wcześnie rozpoznana i leczona, mogą pojawić się poważniejsze objawy związane z uszkodzeniem różnych narządów:
Problemy z nerkami
Jednym z najpoważniejszych powikłań boreliozy u psów jest nefropatia z utratą białka. Objawy uszkodzenia nerek mogą obejmować:
- Zwiększone pragnienie i częstsze oddawanie moczu
- Postępującą utratę wagi mimo normalnego apetytu
- Nawracające wymioty i biegunki
- Obrzęki kończyn, twarzy lub podbrzusza
- Ciemne zabarwienie moczu lub obecność krwi w moczu
Uszkodzenie nerek w przebiegu boreliozy może prowadzić do niewydolności nerek, która stanowi bezpośrednie zagrożenie życia psa i wymaga natychmiastowej interwencji weterynaryjnej.
Objawy neurologiczne
W rzadkich przypadkach borelioza może atakować układ nerwowy psa, powodując:
- Zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów
- Drgawki lub napady padaczkowe
- Drżenie mięśni, szczególnie w okolicach głowy
- Nadwrażliwość na dotyk lub światło
- Wyraźne zmiany osobowości i zachowania
- Nagłą agresję lub nadmierny lęk u zwykle spokojnego psa
Borelioza u psa z objawami neurologicznymi wymaga natychmiastowej interwencji weterynaryjnej, gdyż może prowadzić do trwałych uszkodzeń układu nerwowego.
Kiedy udać się do weterynarza?
Jeśli zauważysz którykolwiek z wymienionych objawów, szczególnie po wcześniejszym znalezieniu kleszcza u psa, powinieneś jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii. Wczesna diagnoza i leczenie znacząco zwiększają szanse na całkowite wyleczenie i zapobiegają rozwojowi poważnych powikłań.
Weterynarz przeprowadzi dokładne badanie fizykalne oraz zleci testy krwi, które mogą obejmować:
- Test ELISA wykrywający przeciwciała przeciwko bakteriom Borrelia
- Western blot – test potwierdzający wyniki ELISA
- Morfologię krwi i badania biochemiczne oceniające funkcje narządów wewnętrznych
- Badanie moczu, szczególnie pod kątem obecności białka wskazującego na uszkodzenie nerek
Nie zwlekaj z wizytą u weterynarza, nawet jeśli objawy wydają się łagodne. W przypadku boreliozy czas jest kluczowym czynnikiem wpływającym na skuteczność leczenia.
Profilaktyka boreliozy u psów
Zapobieganie boreliozie jest znacznie łatwiejsze niż jej leczenie. Systematyczna profilaktyka może uchronić twojego pupila przed cierpieniem związanym z tą chorobą. Oto najskuteczniejsze metody profilaktyki:
Regularne kontrole
Po każdym spacerze w miejscach, gdzie mogą występować kleszcze (lasy, łąki, parki), dokładnie sprawdzaj sierść psa. Szczególną uwagę zwróć na okolice uszu, szyi, pach, pachwin oraz między palcami. Kleszcze często wybierają miejsca, gdzie skóra jest cieńsza i łatwiej dostępna.
Jeśli znajdziesz kleszcza, usuń go jak najszybciej przy pomocy specjalnych pęset lub haczyków dostępnych w sklepach zoologicznych i aptekach. Chwyć kleszcza jak najbliżej skóry psa i wyciągnij go zdecydowanym, prostopadłym ruchem, uważając, by nie zmiażdżyć jego ciała.
Preparaty przeciwkleszczowe
Na rynku dostępne są różne produkty chroniące przed kleszczami:
- Obroże przeciwkleszczowe (działają nawet do 8 miesięcy) – wygodne rozwiązanie dla zapominalskich właścicieli
- Krople typu spot-on (aplikowane na skórę, działają 3-4 tygodnie) – łatwe w użyciu i skuteczne
- Tabletki doustne (działają 1-3 miesiące) – idealne dla psów, które często się kąpią
- Spraye (działają krócej, ale są dobrym uzupełnieniem ochrony) – przydatne przed jednorazowymi wyprawami w teren
Warto skonsultować z weterynarzem, który preparat będzie najbardziej odpowiedni dla twojego psa, biorąc pod uwagę jego wiek, stan zdrowia i styl życia.
Szczepienia
Dostępne są szczepionki przeciwko boreliozie dla psów. Szczepienie może być szczególnie zalecane dla psów żyjących na terenach endemicznych lub często przebywających w lasach i na łąkach. Warto skonsultować z weterynarzem, czy twój pies powinien być zaszczepiony, szczególnie jeśli mieszkasz w regionie z wysokim występowaniem kleszczy.
Schemat szczepienia zwykle obejmuje dwie dawki w odstępie 2-4 tygodni, a następnie dawkę przypominającą co rok. Szczepienie nie daje 100% ochrony, dlatego nadal konieczne jest stosowanie innych metod profilaktycznych.
Podsumowanie
Borelioza u psów to poważna choroba, która nieleczona może prowadzić do trwałych uszkodzeń narządów wewnętrznych. Kluczowe znaczenie ma wczesne rozpoznanie pierwszych objawów, takich jak gorączka, kulawizna, powiększone węzły chłonne czy zmiany w zachowaniu.
Regularne kontrole po spacerach, stosowanie preparatów przeciwkleszczowych oraz natychmiastowe konsultacje z weterynarzem przy zaobserwowaniu niepokojących symptomów to najlepsza strategia ochrony twojego pupila przed tą groźną chorobą.
Pamiętaj, że borelioza jest chorobą, którą można skutecznie leczyć, szczególnie gdy zostanie wykryta we wczesnym stadium. Obserwacja swojego psa i szybka reakcja na niepokojące objawy to najlepszy sposób, aby zapewnić mu zdrowie i długie życie. Twoja czujność jako właściciela może uratować twojego czworonożnego przyjaciela przed cierpieniem związanym z tą podstępną chorobą.